امروز: سه شنبه 29 اسفند 1402
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
لینک دوستان
بلوک کد اختصاصی

بررسی نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان

بررسی نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان دسته: محیط زیست
بازدید: 3 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 66 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 121

ریشه ارتباط و علاقه انسان به گیاه از سالهای بسیار دور و شاید از دوران انسانهای اولیه نشأت می‌گیرد در طول تاریخ استفاده از گیاه مسیر تكاملی و اشتقاق علمی گسترده‌ای داشته است در این راستا از زمان مهاجرت قوم ماد به فلات ایران، مردم این سرزمین همواره در توسعه فضای سبز و كاشت گیاهان كوشا بوده‌اند به طور یكه روزگاری ایران به نام كشور گل و بلبل شهرت داش

قیمت فایل فقط 22,100 تومان

خرید

فهرست

1- نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان   2

2- ضوابط  اكولوژیك فضای سبز شهری..... 10

3- اثرات مفید فضای سبز شهری.......... 14

4- استاندارد بین المللی فضای سبز .... 21

5- مفهوم و هدف طراحی پاركها و پردیس سازی    25

6- مشخصات فنی و اجرایی عملیات جنگل كار پروژة اریس پردیس 31

7- از انتخاب زمین تا احداث باغ....... 36

8- مناطق جدید........................ 49

9- انتخاب گونه‌ها..................... 61

10- اقلام گیاهی جهت كاشتن............. 68

11- استقرار و مراقبتهای اولیه........ 82

فصل اول

نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان

ریشه ارتباط و علاقه انسان به گیاه از سالهای بسیار دور و شاید از دوران انسانهای اولیه نشأت می‌گیرد. در طول تاریخ استفاده  از گیاه مسیر تكاملی و اشتقاق علمی گسترده‌ای داشته است. در این راستا از زمان مهاجرت قوم ماد به فلات ایران، مردم این سرزمین همواره در توسعه فضای سبز و كاشت گیاهان كوشا بوده‌اند به طور یكه روزگاری ایران به نام كشور گل و بلبل شهرت داشت. متأسفانه در دوران اخیر در كشور ما گیاهان مورد بی‌مهری بسیار قرار گرفته‌اند، بدین جهت بالا بردن سطح آگاهیهای مردم در مورد فضای سبز و آشنایی با خواص گیاهان ضرورتی است كه مانع بروز فاجعه نابودی شهرها بر اثر آلودگی هوا و محیط زیست می‌‌گردد. به همین منظور اهمیت دادن به نقش فضای سبز در زندگی انسانها و ایجاد علاقه بیشتر به درخت و گل و چمن در وجود هر كس امری است بسیار مهم كه در اینجا به طور اختصار به مواردی از آن اشاره میشود كه امید است علاقه و تفكر بیشتری را برانگیزد و هر كس بتواند مشوقی دلسوز برای ایجاد فضای سبز در محیط زندگی خود باشد. (2)

جنب پرتوها 1

دو دسته از پروتوهای خورشیدی تأثیرات چشمگیری بر بدن انسان و سایر جانداران باقی می‌گذارند. یكی از آنها پرتو مادون قرمز و دیگری پرتو ماوراء بنفش است. (2)

احساس آرامشی را كه انسان در سایه، به ویژه در سایه یك درخت احساس می‌كند تا حدی مربوط می شود به جذب پرتوهای مادون قرمز خورشید توسط درخت (ناگفته نماند كه پرتوهای مادون قرمز با طول موج بلند خود خاصیت گرمازایی دارند) و مقداری نیز به دلیل جذب پرتوهای ماوراء بنفش صورت می‌گیرد. امروزه تأثیر اپرتور ماوراء‌بنفش بر بافت سلولی گیاهان و جانوران و همچنین خاصیت گندزدایی آن بخوبی روشن شده است بنابراین نقش درختان در حمایت از انسان و سایر جانداران در برابر آفتاب سوزان به خوبی و روشن می‌شود. (2)

جنب گرد و غبار

درختان به سبب پراكندگی شاخ و برگ خود بر تمام زوایا و سطوح، همچون یك گردگیر عمل می‌كنند. اگر درخت را به دقت نظاره كنیم می‌تونیم تنه آن را به جای دسته و شاخ و برگ آن را به جای پرهای روی یك گردگیر معمولی كه در خانه بكار گرفته می‌شود، تصویر كنیم. (2)

با این ویژگی‌، درختانی كه در خاك ثابت مانده‌اند به منزله یك گردگیر كاشته شده در زمین نقش خود را ایفا می‌كنند طی بررسیهای بعمل آمده یك هكتار از فضای سبز كه حدوداً 200 درخت در آن كاشته شده باشد تا 68 تن از گرد و غبار را در هر بارندگی در خود جذب می‌كند كاملاً واضح است كه با وجود چنین درختانی زدودن 68 تن گرد و غبار، رایگان خواهد شد. در صورتیكه بدون این درختان باید هزینه بسیاری از برای این كار اختصاص داد. (2)

تولید اكسیژن

هوای مورد نیاز انسان در روز حدود 15 كیلوگرم است. در حالی كه جذب غذای مورد احتیاج وی به آب 5/1 كیلوگرم و غذا 5/2 كیلوگرم می‌باشد. از این مقدار هوای سالم كه به بدن انسان وارد می‌شود 78 درصد آن را نیتروژن و 21 درصد آن را اكسیژن تشكیل می دهد. گازهای دیگر مانند گازكربنیك، نئون و هلیوم به همراه  اكسیدها ازت و گوگرد مقدار بسیار ناچیزی از وزن هوا را تشكیل می‌دهند. مثلا گاز كربنیك 3 % گازكربنیك سریعاً به مرگ انسان منتهی می‌شود. تأكید می‌شود كه مقدار زیادی از اكسیژن آزاد شده در طبیعت از طریق فضای سبز تولید می گردد. حال اگر درخت و فضای سبزی وجود نداشته باشد مشكل انسان در رابطه با وجود گازكربنیك در هوا و كمبود اكسیژن به خوبی نمایان می‌شود. علفها و چمنزارها اگر چیده و كوتاه نشوند سطح سبز زیادی را به وجود می‌آورند مثلا یك متر مربع چمن چیده (بریده) شده و ارتفاع 3-5 سانتیمتر دارای 6 تا 10 مترمربع سطح سبز میباشد. در صورتی كه همین چمن در حالت كوتاه نشده در هر مربع دارای 200 مترمربع سطح سبز است بر اساس این محاسبه تنها 5/1 متر مربع چمن كوتاه شده میتواند به اندازه یك انسان در یك سال اكسیژن تولید كند. (2)

تولید فیتونسید 4

بررسیهای دانشمندان علم محیط زیست نشان می‌دهد كه درختانی مانند گردو، كاج. نراد، بلوط، فندق، سرو كوهی ، اكالیپتوس ، بید، افرا، زبان گنجشك و داغداغان از خود ماده‌ای به نام فیتونسید در فضا رها می‌سازند كه برای بسیاری از باكتریها و قارچهای تك سلولی و برخی از حشرات ریز اثر كشندگی دارد در عین حال تولید چنین موادی توسط درختان  بر روی انسان اثر فرح بخشی دارد. دلیل  این امر را دانشمندان چنین بیان می كنند: مغز انسان از دو نیمكره چپ و راست تشكیل شده است نیمكره راست در تنظیم احساس غریزی و طبیعی انسان مانند تنظیم وقت و سر وقت حاضر بودن را بعهده دارد. انسان شهرنشین به دلیل درگیری در كارهای روزمره و شرایط محیط زیست شهری به مراتب كار بیشتری از نیمكره چپ خود می‌كشد كه این امر موجب اختلال بین دو نیمكره مغز و در نتیجه عملكرد طبیعی مغز انسان می‌گردد. دانشمندان پی برده‌اند كه درختان به سبب رها سازی مواد شبیه فیتونسید می‌توانند تعادل بین دو نیمكره مغز را به خوبی برقرار ساخته و حالت طبیعی و آرام بخشی را به انسان ارزانی دارند بنابراین نقش آرامبخشی درختان و فضای سبز به خوبی نمایان می گردد.(2)

تعدیل آب و هوا 5

درختان با تعریق و تعرق خود نقش حساسی در كاهش دمای میكروكلیما و افزایش رطوبت نسبی هوا ایفا می كنند. دمای یك هكتار فضای سبز در مرداد ماه تا 5/4 درجه كمتر از فضای مجاور خالی از درخت است و به همین نحو رطوبت نسبی درون یك فضای سبز تا 11 % بیش از محیط خارج اندازه‌گیری شده است با تعدیل دو پارامتر یاد شده فضای سبز، میكروكلیمایی به وجود می‌آورد كه آسایش فیزیكی مناسبی برای زیست انسان در پی دارد.(2)

موثر در كاهش آلودگی صدا 6

در حالی كه آلودگی هوای تهران یا آلودگی جویهای سیاره رنگ و گندیده قابل رؤیت می‌باشد، بسیاری از شهروندان تهرانی جنجال هیاهوی اطراف خود را آگاهانه یا ناخودآگاه نادیده گرفته و آن را جزئی تفكیك ناپذیر از زندگی شهری می دانند. صدای گوش خراش فروشندگان دوره گرد با بلندگو، موتورسواران با سر و صدا در هر ساعت از روز، اتومبیلها با اگزوز ناقص و بوق زدنهای بی‌مورد، مته‌های مختلف جهت كندن و لوله گذاری و با آسفالت خیابانهای، صدا بلندگوهای گوناگون، فضای شهر را با آلودگی صوتی، آلوده می سازند. (2)

باید توجه كرد كه عادت به نوعی آلودگی دلیل بر مصونیت در مقابل آن نیست بلكه عادت به معنای كاهلی، و هر چه بیشتر مستهلك شدن وغرق شدن در آلودگی است. اخطاریه اتحادیه پزشكان مبنی بر آلودگی صوتی را باید جدی تلقی كرد. (2)

هر صدای ناخواسته‌ای كه به گوش انسان برسد آلودگی صوتی محسوب می‌شود و حتی صدای موسیقی ملایمی كه به طور ناخواسته از خانه همسایه به گوش برسد آلودگی صوتی به حساب می آید زیرا خود مخل آسایش فرد است. عكس العمل انسان در برابر صدا بستگی به عوامل ذهنی مثل شدت صدا،‌‍ فركانس صدا و به عوامل عینی مانند مقبولیت یا عدم مقبولیت فرستنده صدا دارد. صداهای ملایم عكس‌العملهای خاصی را در انسان پدید می‌آورد هنگامی كه شدت صدا به 70 یا 80 دسی بل می‌رسد تأثیرات سر و صدا می‌تواند ایجاد كری موقتی یا دائمی كند، و آن در حالی است كه سلولهای گیرنده گوش به طور شدیدی در معرض صدا قرار گیرند. این تأثیرات بر انسان به طور مستقیم صورت می‌گیرد. تأثیرات غیرمستقیم صدای ناخواسته بر انسان غیرقابل لمسم است. بی‌خوابی، پاره شدن افكار، كم حوصلگی، عصبی بودن،‌ بروز بیماریهای روانی، از عوارض صداهای ناخواسته است. (2)

سبك شدن خواب- كاهش زمان خواب عمیق كه جزء آلودگیهای ناخوآگاه هستند كاهش مدت رویا- پریدن از خواب بر اثر صداهای ناهنجار كه آلودگی آگاه شمرده می‌‌شوند واكنشهای فوق به وسیله آلودگی صوتی معادل 40-50 دسی بل ایجاد می‌شود و حاصل این واكنشها بدون تردید،‌ كاهش بازده قدرت فكری و جسمی را در پی دارد به علاوه واكنشهای اعصاب و گیاهی انسان نیز به نسبت آلودگی متفاوت است. (2)

1- كاهش ضربان قلب و ناراحتی در آهنگ قلب و چرخه خون (افزایش احتمال سكته قلبی) 2- واكنشهای ناشی از فشار عصبی،‌ در نتیجه تولید بیش از حد هورمون فرار آدرنالین و هورمون حمله آدرنالین می‌گیرد. 3- دگرگونی آةنگ  تنفس و نبض 4- كاهش گرمای پوست 5- كاهش واكنش مقاوم به صورت 6- تنگی روق 7- اختلال در نظم متابولیسم بدن 8- آلودگی صوتی  غیر قابل تحمل كه خود موجب انحراف سیستم اعصاب گیاهی و حركتی شده كه در نتیجه این اختلال بر كل بدن مؤثر است. این جریان موجب بروز یك سلسله واكنشهای احساسی می‌گردد. مانند اختلال در حركت معده پیدایش تومور در معده و روده،‌ درد اعضاء درونی به صورت كنش و پیچش.(2)

رابطه بین سر و صدا و سرطان

بر اساس تازه‌ترین مطالعات انجام شده توسط پژوهشگران فرانسوی،‌ بین سر و صدا و بیماری سرطان در انسان رابطه‌ای نزدیك وجود دارد. این مطالعات جدید و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله فرانسوی (پارچ ماچ) درج شده است. در آنجا ‚ده است. سر و صدای شدید و تكرار آن باعث تضعیف عمومی مصونیت بدن انسان و در نتیجه تضعیف مقاومت وی در مقابل بیماریهای خطرناك می شود. بر اساس این مطالعات، سر و صدای زیاد بر ساختار هورمونهای بدن انسان تأثیر منفی می گذارد و باعث اخلال در كار آنها و سپس سرطان هورمون می‌شود. (2)

نقش گیاهان در كاهش آلودگی صدا

امروزه دانشمندان ثابت كرده‌اند كه درختان و درختچه‌های می‌توانند در كاهش آلودگی صدا موثر باشند اگر چه خود صدا ممكن است رشد گیاه را به  مخاطره می‌اندازد. كاهش رشدی در حدود 41% در یك مزرعه توتون كه در معرض صدای شدید قرار گرفته،‌ دیده شده است. به هر حال كیفیت كاهش صدا در درختان و درختچه‌های مختلف بر حسب اندازه برگ،‌ نوع و بلندی درخت تفاوت دارد.(2)

با آزمایشهایی كه به عمل آمده دیده شده كه درختان و فضای سبزی كه در حاشیه خیابانها ایجاد شده است اثر كاهندگی بیشتری نسبت به دیوارهایی صداگیر پیش ساخته و مصالح ساختمانی دارند با این حساب نقش فضای سبز در كاهش آلودگی صوتی و كاهش هزینه‌های ساختمانی (دوجدار شدن پنجره‌ها و دیوارهای بلند) و زیبایی شهر كاملاً مشخص می‌شود.(2)

فصل دوم

ضوابط اكولوژیك فضای سبز شهری

اكولوژی شاخه‌ای از علوم بیولوژی است كه نحوه زندگی موجود را در رابطه با محیط زیست ‌اش مورد بررسی و تعمق قرار می‌دهد. امروزه علم محیط زیست به عنوان شعبه ای از دانش اكولوژی مورد توجه خاص صاحب نظران قرار گرفته زیرا محیط زیست نیز عبارتست از كلیه عوامل:‌‍ فیزیكی – شیمیایی – بیولوژیكی- اجتماعی كه بر هم اثر متقابل  داشته و با هم دارای رابطه تنگاتنگ هستند و اجزاء‌ تشكیل دهنده آن عبارتند از عوامل جاندار و بی جان و یا بهتر بگوئیم اجزاء لمس شدنی و مرئی (جامدات – مایعات گازها)‌ و نامرئی (سیر انرژی) كه این انرژی نیز نهایتاً انرژی خورشید است. (4)

از نظر زیست محیطی فضای سبز شهری عبارتست از فضایی متشكل از گیاهان با ساخت شبه جنگلی و برخوردار از بازدهی اكولوژیك زیست محیطی معین متناسب با شرایط زیست محیطی حاكم بر محیط زیست شهر. منظور از فضای سبز در این حالت بوجود آوردن شبكه‌ای وسیع و پیوسته از فضای سبز در پیرامون شهر می باشند. این شبكه فضای سبز می‌بایست از یك سو كل فضای شهر را از بازدهی اكولوژیك خود   منتفع سازد و از طرف دیگر نیازهای زیست محیطی پیرامون خود را فراهم نماید. مثلا یك نوار فضای سبز در كنار خیابان میتواند از نظر كاهش آلودگی‌های صوتی و غبار برای پیاده رو و ساكنین خانه‌های اطراف خیابان نقش اساسی داشته و همزمان در كل شهر عمل تفكیك  واحدهای مسكونی و تاری را از فضای تفرجگاهی انجام دهد.

بازدهی زیست محیطی فضای سبز اثرات: اكولوژیك اجتماعی است كه از یك فضای سبز فعال می‌تواند بر محیط زیست شهری پراكنده شود لذا اثرات فضای سبز را میت.ن به 2 شعبه تقسیم نمود. (4)

الف- اثرات اكولوژیك یك فضای سبز: اثرات ناشی از فعالیت داخل اكوسیستم می‌باشد كه بر محیط ریخته می‌شود و نتیجه آن بهبود شرائط اكولوژیك در شهر می‌باشد و در واقع آن چیزی است كه انسان شهرنشین از آن بهره‌مند می‌شود كه بی‌تردید نتیجه اثر فرآیندهای درونی و اكولوژیك فضای سبز می‌باشد.

ب- اثرات اجتماعی و روانی:‌ شامل اثراتی است كه انسان شهرنشین را تحت تأثیر قرار داده و موجبات تجدید قوای جسمی و روحی وی را فراهم می‌نماید و نتیجه عملی فرآیندهای داخلی اكوسیستم‌های شبه طبیعی شهری یا فضای سبز بر روی انسان می‌باشد.

ضرورت دارد برای بررسی بهتر وضعیت اكولوژیك فضای سبز شهری به اختصار موارد زیر مورد تحلیل قرار گیرند: (4)

شرایط اقلیمی كنون تهران

متاسفانه اقلیم شهر تهران نیز مانند بسیاری از شهرهای شلوغ و ماشینی دنیا در جهت قهقرایی و مسیری مخالف آنچه كه شكوفایی هستی و اوج و تكامل حیاتی نام دارد پیش میرود، و بی‌تردید این بی‌راهه به مقصدی منتهی می‌شود كه همانا انحراف از حد اقلیم طبیعی شهر بمیزان 180 درجه می‌باشد. مسئول این تغییر اقلیم تهران كه تحفه نامطلوب تمدن بیمار ماشینی امروزی است عوامل متعددی هستند كه نمی‌توان از كنار آن‌ها بی‌تفاوت گذشت، لذا ضرورتاً در مورد هر كدام به  اختصار توضیح لازم ارائه می‌گردد.

1- وجود ساختمان هائی با ارتفاعات مختلف در شهر كه سبب كاهش و افزایش سرعت یاد شده و سبب تغییر رژیم وزش باد در محدوده تهران می‌گردد.

2- پوشیده شدن سطح شهر از: آجر – بتن- آسفالت – آهن- و سایر مصالح ساختمانی كه سبب پدیده‌های زیر می‌گردند:

الف- ممانعت از ورد آب باران در خاك و نفوذ آن به آبهای زیر زمینی كه باعث كاهش قدرت تبخیر خاك تا حد صفر می‌شود.

ب- جذب و ذخیره انرژی حرارتی خورشید در طول روز و آزاد نمودن این انرژی ذخیره شده در شب كه این امر بخاطر ظرفیت گرمایی متفاوت اینگونه مصالح ساختمانی بوده و از علل اصلی دم كردن هوا در شب‌های تابستان همین تشعشع حرارتی از ساختمان‌ها و اسفالت است.

ج- كاهش تبخیر و نبودن اگو كه موجب اشباع خاك‌های زیر ساختمانهای شهر بخصوص در جنوب تهران از آب بوده و از علل اساسی افزایش سطح ایستایی در جنوب شهر است.

3- آلودگی شدید هوای شهر تهران كه بصورت پرده‌ای تیره سراسر فضای شهر را پوشانده و به علت بالا رفتن میزان كدورت هوا در امر تابش خورشید بر محیط تهران اختلاف بوجود آورده.

4- ورد منابع گوناگون و مصنوعی حرارتی مانند: انرژی گرمایی حال از گره  كور ترافیك تهران-  حرارت ناشی از مصرف سوخت در واحدهای تولیدی و تجاری و منازل كه بصورت یك  عامل غریبه در وضع اقلیمی تهران دخالت مستقیم دارند.

گذشته از این كه این عوامل نمی‌توانند بر اقلیم شهر تهران بی‌تأثیر باشند بلكه همگی حكایت از آن دارند كه اقلیم تهران بدون پیروی از شرایط طبیعی خود دارای سیستم مخصوصی گردیده و تغییراتی در آن به وقوع پیوسته است كه باید بررسی شود شهروند تهرانی در دراز مدت در مقابل این دگرگونی‌ها چه واكنشی از خود نشان داده و یا خواهد داد و آنچه مسلم است تأثیر مثبت و مفید فضای سبز در ارتباط با تك تك پارامترهای مزبور می‌باشد. (4)

فصل سوم

اثرات مفید فضای سبز شهری

بدون هیچ تردیدی فضای سبز در مقابل اثرات منفی واحد‌های مسكونی و تجاری و صنعتی كوچك و بزرگ و بی‌قواره‌ای كه بدون داشتن كمترین نظم و ترتیبی مرتبا در داخل و یا حاشیه تهران سبز می‌شوند نقش متعادل كننده‌ای در بهسازی طبیعت شهری دارد، و لزوم گسترش سطح فضای سبز شهری در دورانی كه بلحاظ گسترش صنعت و كار و تلاش مداوم و افزایش جمعیت شهری و رواج آپارتمان نشینی شهروند تهران از دامان طبیعت دور شد بیش از گذشته قابل لمس می‌باشد و بهترین شاهد مثال برای این مدعا پناه بردن مردم تهران به حاشیه رودخانه‌ها و باغات اطراف شهر و حتی روستاها و جاده‌های كوهستانی در تابستان برای تفرج در یك روز گرم تعطیل است و بدین جهت لزوم گسترش فضای سبز بیشتر از هر زمان دیگر ملموس است. (4)

متاسفانه این باور غلط در بعضی مسئولین وجود دارد كه فضای سبز برای تهران چرخ پنجم گای است. بنابراین برای روشن شدن این مسئله كه فضای سبز یك ضرورت غیرقابل انكار برای ادامه حیات محیط زیست شهری تهران می‌باشد و به هیچ وجه چرخ پنجم گاری نمی باشد،‌ بطور مجزا اثرات گوناگون و مفید فضای سبز شهری را مورد بررسی قرار می‌دهیم. (4)

تبدیل گاز كربنیك به اكسیژن

گیاهان طی عمل فتوسنتز از كربن موجود در گازكربنیك هوا در ساختن مواد آلی استفاده كرده و اكسیژن حاصل از آنها از طریق روزنه‌ها در فضا آزاد می‌شود. كه نتیجه این فرآیند تولید اكسیژن در طول روز توسط گیاهان است. بنا برآورد 60% اكسیژن كره زمین بدین ترتیب توسط گیاهان تولید می‌شود و لذا صاحبنظران، فضای سبز را ریه شهر میدانند و به نظر آنان درخت تنها كارخانه‌ایست كه سوخت آن گازكربنیك و دود آن اكسیژن و محصول تولیدی آن میوه و چوب است. طبق بررسی‌های انجام شده یك هكتار جنگ سوزنی برگ در سال 16 میلیون مترمكعب هوا را جذب كرد كه و 5400 كیلوگرم كربن را به مواد آلی تبدیل می‌نمایند و 14400 كیلو اكسیژن آزاد می‌كند. مقدار اكسیژن آزاده شده در یك جنگل پهن برگ در یك شرایط مساوی كمتر از سوزنی برگ بوده و مقدار آن 12800 كیلوگرم در سال در هكتار می‌باشد و فضای سبز معمولی بطور متوسط 2500-3000 كیلو اكسیژن در سال در هكتار آزاد می‌كند كه میتواند نیاز اكسیژن 10 نفر انسان متوسط را در طی یكسال تامین نماید لذا فضای سبز در شهرهای صنعتی نقش مهمی در از بین بردن گاز كربنیك حاصل از سوخت مواد نفتی دارد. (4)

تعدیل درجه حرارت:‌

بافت‌های گیاهی عموماً همیشه عایق حرارت هستند لذا زمانی كه در محیطی فضای سبز ایجاد می‌‌‌نمائیم در واقع زمین را توسط لایه‌ای از چنین عایقی می‌پوشانیم بنابراین با استفاده از این اصل میتوان تغییرات درجه حرارت خاك و هوا را تعدیل نمود. بطوریكه درجه حرارت در داخل فضای سبز در تابستان كمتر و در زمستان بیشتر از هوای معمولی است و همچنین درجه حرارت خاك فضای سبز نیز از این اصل پیروی می‌كند و همواد مرطوب‌تر از خاك معمولی است. (4)

یك فضای سبز فعال می تواند در روزهای گرم تاستان. بخش عظیمی از انرژی حرارتی خورشید را جذب و از طریق تبخیر و تبدیل به گرمای نهان از محیط دفع نماید زیرا برای تبخیر یك گرم آب 540 كالری انرژی حرارتی مورد احتیاج است و لذا گیاه با تعرق ضمن ثابت نگاهداشتن حرارت خود میتواند مقداری از گرمای محیط را نیز دفع نماید زیرا آب موجود در گیاه بدلیل باند شیمیایی مخصوص موجود در ملكول آن میتواند مقدار زیادی از انرژی گرمایی را بدون بالارفتن محسوس درجه حرارت داخلی  از محیط جذب نماید به ترتیبی كه تغییرات درجه  حرارت محیط نتواند میزان درجه حرارت داخلی گیاه را بالا ببرد. و از این گشته نزدیك به 75 تا 80% از انرژی وارد شده به فضای سبز شهری باعث فعالیت فرآیند تبخیر می‌گردد كه نتیجه آن متعادل ساختن درجه حرارت محیط است. (4)

نفوذ پذیری:‌

وجد فضای سبز در محیط بر شدت نفوذپذیری باران در خاك افزوده و از این طریق ضمن جلوگیری از فرسایش خاك قدرت خود بالایی منابع آن زیرزمینی را بالا برده و ضمنا بر فعالیت حیاتی در خاك نیز می‌افزاید و همچنین یكی دیگر از ارزشهای فضای سبز افزایش ذخیره آبی خاك است. (4)

افزایش رطوبت هوا و خاك:

رستنی‌های و بخصوص درختان با جذب آب از طریق ریشه برای استفاده در فعل و انفعالات حیاتی مقداری از آن را نیز از طریق روزنه‌‌ها دفع مینمایند كه حاصل این عمل گیاهان افزودن رطوبت هوا و پائین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی است. تبخیر و میزان آب دفع شده بستگی به شرایط محیط و نوع درخت دارد. در رطوبت كم و درجه حرارت زیاد و شدت وزش باد مقدار تبخیر زیاد است و نیز میزان تبخیر در پهن برگان بیشتر از سوزن‌‌ برگان است. همچنین فضای سبز در اثر جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب مانع تبخیر شدید آب در خاك شده و رطوبت در سطح و اعماق خاك پوشیده از پوشش گیاهی بیشتر از زمین برهنه است و تبخیر سطحی در اراضی درختكاری شده و پوشیده از فضای سبز كمتر از مناطق عاری از درخت می‌باشند تنها لایه ساكن هوا در مقابل این عمل مقاومت مینماید و لذا تبخیر در جنین اراضی شدید است در حالی كه تبخیر توسط گیاه بصورت تعرق بوده و بخاطر مقاومت‌هایی كه در مسیر آن از داخل خاك تا خروج از روزنه وجود دارد سبب كاهش رطوبت در چنین اراضی می‌شود.

زهكشی:‌

درختكاری و احداث فضای سبز در نقاطی كه به علت بالا آمدن سطح آب‌های زیرزمینی دچار مشكلات عدیده‌ای هستند بصورت موتور تخلیه آب عمل كرده و حتی در خاكهای اشباع نقش زهكش را بازی مینماید كه در پائین بردن سطح آب زیرزمینی این مناطق میتواند نقش اساسی داشته باشد. (4)

مبارزه با خشكی هوا:

همانطور كه در قبل نیز به اختصار توضیح داده شد فضاهای درختكاری شده سبب افزایش رطوبت هوا شده لذا با افزایش فضای سبز در شهرها علاوه بر تعدیل درجه حرارت،‌ نسبی هوا نیز افزوده و بدین ترتیب با خشكی هوا مبارزه می‌شود و این امر هنگامی كه در داخل فضای سبز قدم بزنیم بسیار محسوس بوده و لطافت هوای آن بیشتر از هوای خارج است. (4)

تصفیه هوا:

عمل تصفیه هوا توسط درختان و یا بهتر بگوئیم فضای سبز بیشتر بستگی به گونه‌های انتخابی و ساخت خود فضای سبز دارد. در مورد عوامل آلوده كننده هوای تهران در فصول آتی توضیح كافی و مفصل ارائه خواهد شد. (4)

جلوگیری از فرسایش:

یكی دیگر از ارزش‌های فضای سبز جلوگیری از فرسایش بدی خاك است بخصوص در شهرهایی چون تهران كه عموما در معرض وزش بادهای كویر ورامین قرار دارند و بدین لحاظ سالانه چندین تن گردو خاك كویر بر روی آن پاشیده شده و ضمن بالا بردن كدورت هوا آن را آلوده می‌كند. درختكاری و جنگلكاری در كاهش اثرات منفی باد نقش انكار ناپذیری دارد.

نتیجه:‌ آنچه در این مورد تحت عنوان اثرات مفید فضای سبز شهری مطرح شد، و عوامل و فرآیندهای مربوط به آن، هر كدام بتنهائی و نیز مجموعا یعنی بصورت تركیبی بر محیط زیست شهری بگونه‌ای مثبت مؤثر می‌باشد. (4)

فضای سبز به طرق مختلف میتواند آب و هوای شهر را تحت تأثیر قرار داده و به جهت مثبت تغییر دهد كه تحت عنوان اثرات اكولوژیك فضای سبز بر محیط زیست شهری از آن صحبت شد. در صحبت همیشه استانداردهای بین‌المللی فضای سبز ارائه می‌ گردد ولی آنچه می‌بایست در تكمیل این مطالب گفته شود 2 چیز است: یكم اینكه: كلیه استانداردهای جهانی در مورد فضای سبز می‌بایست در رابطه نزدیك با شرایط اكولوژیك هر منطقه مورد بررسی قرار گرفته و تنظیم شود زیرا فضای سبز یك پارامتر زیستی است و مطابق با شرایط حیاتی هر منطقه باید در نظر گرفته شود لذا حتی در داخل ایران نیز نمیتوان دستورالعملهایی را  در برگیرنده كلیه فضاهای كشور باشد ارائه كرد. (4)

دوم اینكه: فشارهای روانی انسان‌های شهرنشین باعث ظهور سندرم استرس كه شامل زخم معده و اثنی عشر- آلرژی – یبوست- سردرد می‌باشد شده (دكتر محمود بهزاد) و نتیجه اینكه زندگی دود زده و پرهیاهوی شهری بیماری‌زا بوده و متاسفانه شهر تهران بدون اینكه بمرحله اوج صنعتی برسد دچار بیماریهای تمن زاد گشته است. البته نمی‌توان مدعی بود كه فضای سبز نوش داروی معالجه گر این بیماری پیچیده تهران می‌باشد بلكه فقط میتوان یادآور شد فضای سبز تنها مرحمی بر این زخم كهنه طبیعت رو به زوال تهران است و فقط قادر است به شهروند خسته تهرانی تا حدودی آرامش بخشد اگر چه پاركها داخل شهر اكوسیستم های غیر طبیعی و صدر در صد مصنوعی هستند ولی با این همه می توانند پاسخگوی نیاز انسان ‌های خسته‌ای باشند كه هر روز لااقل به چند ساعت سكوت و آرامش و به خود اندیشیدن و از سكوت لذت بردن احتیاج دارند كه این نیاز مورد تائید روانشناسان نیز می‌باشد، حال باید دید فضای سبز كنونی تهران ارضاء كننده نیازهای فوق می تواند باید یا خیر؟ (4)

قیمت فایل فقط 22,100 تومان

خرید

برچسب ها : فضای سبز , فضای سبز در زندگی انسان , اكولوژیك فضای سبز شهری , اقلام گیاهی

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر